Programma Aanpak Noordzeekanaalgebied

PROGRAMMA ONDERMIJNING

Noord-Holland is kwetsbaar voor (drugs)criminaliteit vanwege de ligging, infrastructuur en logistieke mogelijkheden. We weten dat hier via land, water en lucht op grote schaal cocaïne en grondstoffen voor synthetische drugs ons land binnenkomen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid stelt sinds 2022 geld beschikbaar voor de aanpak van drugscriminaliteit op logistieke knooppunten, de ‘mainports’. Het Noordzeekanaalgebied (NZKG) is in dit kader aangewezen als mainport. 

Voor de mainports Schiphol en de Rotterdamse haven is al jaren geld beschikbaar om ondermijning aan te pakken. Daar is dan ook veel over bekend. In het NZKG weten we nog weinig over de (inter)nationale drugscriminaliteit. Daarom is in 2022 geïnvesteerd in het vergroten van kennis over risicogebieden en –locaties,  netwerken waarmee criminelen kans zien om misdaad te plegen en processen en branches die kwetsbaar zijn voor drugscriminaliteit. Deze versterkte informatiepositie maakt een stevige gezamenlijke aanpak mogelijk, ook om een waterbedeffect te voorkomen zodat de criminaliteit zich niet verplaatst binnen de regio. 

Het Programma Aanpak Ondermijning Noordzeekanaalgebied investeert op 3 thema’s:

Versterking kennis & intelligence

Om het beperkte aantal professionals goed in te kunnen zetten, is het belangrijk dat we een goede informatiepositie in het gebied hebben. Dan gaat het zowel om kennis over incidenten als over fenomenen (vormen van ondermijning of thema’s daarbinnen).

In dit kader onderzoeken we mogelijk kwetsbare gebieden of specifieke locaties, logistieke processen, sectoren of beroepsgroepen. Ook kijken we naar de daaraan gerelateerde financiële structuren en geldstromen in het NZKG ten aanzien van in- en doorvoer van harddrugs.

Informatie over fenomenen die dit onderzoek oplevert, breiden we vervolgens uit. In het onderzoek is expliciet aandacht voor ervaringen bij andere mainports of sectoren, zoals de Rotterdamse haven, Schiphol, de weerbare sierteeltsector en de Brabantse en Zeeuwse havens.

Doelen en resultaten

Doelen
  • Het onderzoek uit 2022 was gericht op bepaalde gesignaleerde risico’s in bijvoorbeeld branches, gebieden, doelgroepen en cruciale functies . Het doel in 2023 is een vervolgonderzoek op basis van de uitkomsten van de studie uit 2022.
Beoogde resultaten
  • Structurele capaciteit bij de politie vrijmaken om data over het Noordzeekanaalgebied te analyseren.
  • Een beeld van de werkwijzen van criminelen en keuzes om, als RIEC Amsterdam-Amstelland en RIEC Noord-Holland, die modus operandi te verstoren.

Weerbaarheid & barrières

We willen het misbruik van logistieke infrastructuren tegenhouden en zoveel mogelijk voorkomen, beheersen en ontmoedigen. Er zijn maatregelen voor nodig om in- en doorvoer van drugs en corruptie te voorkomen. Het is belangrijk dat de circa 6.000 ondernemingen in het NZKG aandacht hebben voor ondermijning. Ook de werknemers bij de overheidsdiensten in het gebied lopen risico’s om misbruikt te worden door criminelen.

Doelen en resultaten

Doelen
  • Bewustwording: naar aanleiding van de experimenten stellen we een plan van aanpak op dat we uitvoeren. Een trainingsprogramma is hier onderdeel van.
  • Communicatie rondom weerbaarheid en integriteit: we communiceren onder meer met een website en een campagne over Meld Misdaad Anoniem om de meldingsbereidheid te verhogen.
  • Een branche- of locatiegerichte aanpak op basis van de uitkomsten van het onderzoek uit 2022 (zie deelproject 1). Denk daarbij aan een huidig project gericht op maritieme smokkel in Noord-Holland. Mogelijk ontwikkelen we een aanpak gericht op een cruciale functie, of meerdere functies tegelijk, die mensen vervullen in het gebied.
Beoogde resultaten
  • We leveren een plan van aanpak op om mensen bewuster te maken van ondermijning. Dat plan bevat in ieder geval een trainingsprogramma.
  • We leveren een tactisch-strategisch communicatieplan op.
  • We leveren een gerichte aanpak op voor mogelijk kwetsbare gebieden of specifieke locaties. Dat doen we op basis van het onderzoek uit 2022.

Aanpakken & afpakken

Waar nodig nemen we op basis van de verzamelde informatie ook repressieve maatregelen. Dat kan gaan om een multidisciplinaire controle om te toetsen of gebruikers zich aan de wet- en regelgeving houden of om de inzet van opsporingsdiensten. Criminele activiteiten moeten worden verstoord en gefrustreerd. We moeten criminele verdiensten, meer dan nu het geval is, achterhalen en afpakken. Uitgangspunt hierbij is dat we de aanpak koppelen aan de prioriteiten van het betreffende RIEC en waar mogelijk ook aan het Nationaal Inlichtingen Beeld Ondermijning (NIBO)/Regionaal Inlichtingen Beeld Ondermijning (RIBO).

Doelen en resultaten

Doelen

Met de strategie en doelen die daarbij horen, willen we dekmantels en malafide logistieke dienstverleners eerder identificeren, uit de anonimiteit halen en weren uit de logistieke keten.

  • Bonafide logistiek weerbaarder maken.
  • Malafide logistieke bedrijven aanpakken.
  • Smokkel(netwerken) verstoren
Beoogde resultaten
  • Extra inzet van het Hit And Run Cargo-team (HARC-team), met een focus op in- en doorvoer van drugs en daarmee gepaard gaande corruptie. Om de in- en doorvoer van drugs en corruptie in het NZKG nog effectiever te bestrijden, wordt het bestaande HARC-team uitgebreid met politiemensen uit Amsterdam en de rest van Noord-Holland. Naast het ondernemen van strafrechtelijke acties weet het HARC-team hoe criminelen gebruikmaken van de infrastructuur en logistieke processen van het NZKG.
  • De gemeenten met havens in het NZKG trekken zoveel mogelijk samen op in de aanpak van ondermijning. Zij leren van elkaar, stemmen bestuurlijke maatregelen op elkaar af en treden hetzelfde op. Denk daarbij aan de wijze waarop ze controles uitvoeren.
  • Landelijk verstevigt de FIOD de aanpak van mensen en bedrijven die ondermijning en witwassen mogelijk maken. Dat doen ze onder meer met opsporing. In deze aanpak gaat het om intelligence, opsporingscapaciteit en operationele en infrastructurele ondersteuning. De FIOD werkt multidisciplinair samen, binnen de eigen teams en met derden. In de combinatie van intelligence, opsporing (tactiek en specialistisch) en vervolging, legt de FIOD de nadruk op het doorsnijden van criminele geldstromen. 
image

Investering project Programma Aanpak Noordzeekanaalgebied

Overige projecten programma ondermijning